Na de geboorte

De postnatale periode (postpartum) is een spannende tijd vol nieuwe ervaringen voor zowel moeder als kind. Onze tips helpen je de eerste weken te organiseren en te genieten van de tijd om je kleintje te leren kennen.

Een familie vindt elkaar

De periode van zes tot acht weken na de geboorte wordt de postnatale (postpartum) periode genoemd. Deze pauze geeft jou en je kind de kans om te herstellen  van de bevalling en om langzaamaan aan elkaar te wennen. In deze periode heb je recht op bevallingsverlof.

Terecht, want in deze fase van je leven heb je veel nieuwe indrukken en ervaringen: de hormonen slaan op hol, je lichaam verandert en je baby vraagt 24 uur per dag om aandacht. Ook als je je na de eerste één à twee weken weer lichamelijk fit voelt, moet je deze rustperiode voor jezelf en je kind bewust benutten en een versnelling terugschakelen.

Doe het rustig aan

De zorg voor een pasgeboren baby is een 24-uursjob. Het is zeker toegestaan om een keer egoïstisch te zijn:

• Coördineren van de bezoeken: natuurlijk willen vrienden en familieleden je kind zo snel mogelijk bewonderen, cadeautjes meenemen en kletsen. Maar te veel bezoekers kunnen je meer stress en rusteloosheid bezorgen dan vreugde. Vertel de bezoekers open en eerlijk als je daar geen zin in hebt, en spreek vooraf de bezoekdata met hen af
• Het huishouden kan wachten: doe alleen wat echt nodig is, en het is het beste om een plan te maken. Huishoudelijke klusjes zoals stofzuigen, de was doen of de afwas doen in kleine porties en dat comfortabel doen terwijl je kind gevoed wordt en slaapt. Als je een partner hebt, is het handig als je om de beurt voor de baby zorgt
• Vaak wordt aan moeders ook gevraagd wat ze willen voor het kleintje. In plaats van speelgoed en rompertjes, spreek je creatieve wensen uit zoals een uurtje voor jezelf, een lekkere maaltijd of hulp in het huishouden. Veel familieleden en vrienden wachten gewoon op een kans om je een handje te helpen en zijn erg blij om te helpen.

Voeding rijk aan vitamines mobiliseert kracht

Een ander belangrijk punt tijdens het zwangerschapsverlof is regelmatig en gezond eten zodat je snel weer op krachten kunt komen.

Voedzaam eten heeft ook een positief effect op de stemming. Er is geen behoefte aan culinaire topprestaties; laat iemand anders voor je koken of voeg gewoon een extra portie groente en fruit toe aan eenvoudige gerechten. Indien mogelijk kan je ook in de laatste weken van de zwangerschap verschillende gerechten koken en in porties invriezen.

Een tip: zet kommetjes studentenhaver met rozijnen, noten en amandelen op centrale plekken zoals de keuken, babykamer of woonkamer. Zo heb je altijd iets om te knabbelen bij het passeren. Een paar snoepjes zoals (donkere) chocoladestukjes zijn ook zeker toegestaan. Mama’s die borstvoeding geven hebben immers een verhoogde energiebehoefte van 500 tot 700 kcal in de eerste levensmaanden van de baby.
Alcohol moet worden vermeden voor vrouwen die onlangs zijn bevallen en borstvoeding geven - de alcohol zou door het kind worden opgenomen met de moedermelk.

Bewegen en sporten na de bevalling

Tijdens de postnatale periode hoef je niet weken in bed door te brengen. Integendeel, als jij en de baby in orde zijn, kan je korte wandelingen maken. Frisse lucht en zonlicht kunnen een verademing zijn voor jullie beiden. Bovendien, als je met mensen omgaat, krijg je ook een goed humeur. Heb je hier na een slapeloze nacht geen zin in, kan je een kwartiertje op het balkon of in de tuin zitten. Als je je uitgeput voelt, laat de baby dan een tijdje bij je partner of iemand die je vertrouwt. Ga dan alleen wandelen of trakteer jezelf op iets leuks zoals een bezoekje aan de kapper of een massage. Deze ruimtelijke afstand werkt ontspannend en is erg goed voor jullie beiden.

In de postpartum periode is ook lichte lichaamsbeweging toegestaan. Het is aangeraden om 30 minuten per dag stevig te wandelen. Als alternatief kan je, wanneer je wekelijkse stroom is afgenomen, een paar baantjes trekken in het zwembad. Deze regelmatige lichaamsbeweging heeft een stemmingsverhogend en ontspannend effect. Bovendien kan je een paar dagen na de geboorte langzaam beginnen met speciale bekkenbodem- en postnatale oefeningen. Deze oefeningen helpen de baarmoeder om het weefsel dat tijdens de zwangerschap is uitgerekt samen te trekken en aan te spannen.

Babyblues

Kort na de bevalling krijgen veel nieuwe mama’s ineens zin om te huilen, ondanks het geluk van de baby. Babyblues is de naam van dit fenomeen en ongeveer 80 procent van de vrouwen in de postnatale periode ervaart het. Dit komt door de enorme hormonale verandering die vooral optreedt bij mama’s die borstvoeding geven. Terwijl oestrogeen en progesteron na de geboorte snel dalen, produceert het lichaam tegelijkertijd het hormoon prolactine om de melkproductie te stimuleren. Het resultaat vertaalt zich in ernstige stemmingswisselingen in de eerste dagen na de geboorte. Na een week verdwijnen ze echter vanzelf.

Bij postpartumdepressie ziet het er anders uit. In plaats van een intens gelukkig moederschap voelen de betrokken vrouwen zich overweldigd, alleen en verdrietig. Deze gevoelens gaan niet vanzelf over. Als je deze sombere stemming langer dan twee weken hebt gehad, raadpleeg je best je verloskundige of arts zodat je relatie met de pasgeboren baby er niet onder lijdt.

Een oase van rust en advies - kraamzorg

Na de bevalling heb je recht op een zogenaamde kraamzorg aan huis. De verloskundige kan volgende taken op zich nemen:

• Borstvoedingsadvies
• Advies over babyverzorging
• Hulp bij de organisatie van het dagelijks leven (huishoudhulp)
• Controle van de baarmoeder en wondgenezing
• Gewichtscontrole van de baby
• Hulp bij borstvoedingsproblemen, ongemak of ziektes bij het kindje

Deze kosten worden volledig of gedeeltelijk terugbetaald door het ziekenfonds. (In Vlaanderen kan men aanspraak doen op Kind en Gezin.  Je kan hen al contacteren tijdens je zwangerschap voor een startgesprek.