Medicatie tijdens de zwangerschap

Tijdens de zwangerschap vormen het lichaam van de moeder en het lichaam van het kind een eenheid. Daarom moeten zwangere vrouwen de voordelen en risico's van medicatie zorgvuldig afwegen.

Medicatie tijdens de zwangerschap - wat te doen bij hoofdpijn, allergie of brandend maagzuur?

De baby groeit negen maanden op in het lichaam van de mama: een fase waarin zo min mogelijk de gezonde ontwikkeling van het ongeboren kind mag worden verstoord.

Maar de zwangerschap is ook fysiek een stressvolle tijd voor de moeder, omdat de hormonale verandering vaak zorgt voor klachten als hoofdpijn en misselijkheid. Veel vrouwen die voorheen gewoon een pijnstiller hadden geslikt, zijn nu terughoudend met het innemen van medicijnen tijdens de zwangerschap. Niet geheel zonder goede reden, want zelfs zogenaamd ongevaarlijke of pure kruidengeneesmiddelen kunnen schadelijk zijn voor het ongeboren kind.

Daarom geldt het volgende: alvorens medicatie te nemen tijdens de zwangerschap, raadpleeg je best eerst jouw arts om ervoor zorgen dat het medicijn onschadelijk is voor de baby - ongeacht of het een op voorschrift of een vrij verkrijgbaar product is. De bijsluiter geeft ook informatie of een geneesmiddel tijdens de zwangerschap of borstvoeding kan worden ingenomen.

Huismiddeltjes in plaats van medicijnen tijdens de zwangerschap

Dus negen maanden zonder medicijnen? Idealiter wel. Alternatieve behandelingen zoals acupunctuur en ontspanningstechnieken kunnen hoofdpijn tijdens de zwangerschap verlichten zonder medicatie. Homeopathische geneesmiddelen bieden ook verlichting voor veel aandoeningen zonder het ongeboren kind aan te tasten. Tips die helpen voor wanneer je last hebt van brandend maagzuur tijdens de zwangerschap zijn bijvoorbeeld een extra kussen dat je lichaam optilt of langzaam kauwen op havermout of amandelen.

Zwangere vrouwen kunnen gember gebruiken tegen de vervelende misselijkheid die veel vrouwen in het eerste trimester teisteren. Echter, gember kan ook de bevalling bevorderen en moet daarom met de nodige voorzichtigheid worden geconsumeerd.

Er zijn echter gevallen waarin behandeling met huismiddeltjes en natuurlijke alternatieven niet voldoende zijn: Bij ernstige allergieën of chronische ziekten, diabetes, epilepsie of ernstige infecties is het behandelen van de zwangere vrouw met medicijnen onvermijdelijk. In deze gevallen is het gevaar dat de ziekte vormt voor moeder en kind groter dan het mogelijke risico van de bijwerkingen van het medicijn. 

Wanneer is welk actief ingrediënt kritisch?

Het is van groot belang in welk trimester van de zwangerschap de moeder en het kind zich bevinden op het moment dat het middel wordt ingenomen. Veel actieve ingrediënten zijn bijzonder lastig in het begin van de zwangerschap, omdat zich dan de organen van de baby ontwikkelen en het risico op misvormingen bijzonder hoog is. Er zijn echter ook medicijnen die aan het begin en aan het einde van de zwangerschap kunnen worden gegeven, maar niet in het tweede trimester. Hier geldt hetzelfde: vraag altijd eerst advies aan je arts.

Wat velen niet weten: zelfs "ongevaarlijke", vrij verkrijgbare en bekende medicijnen kunnen complicaties veroorzaken bij gebruik tijdens de zwangerschap. Sommige pijnstillers mogen niet worden ingenomen na de 28e week van de zwangerschap omdat ze stoornissen in het cardiovasculaire systeem van het kind kunnen veroorzaken - vraag hierbij opnieuw advies aan je arts.

Allergieën tijdens de zwangerschap: zijn medicijnen toegestaan?

Allergiepatiënten worden ook tijdens de zwangerschap geplaagd door pollen en dergelijke - hoewel de "hormonale noodtoestand" af en toe veranderingen teweegbrengt in de ernst van de reactie van het lichaam: zowel ten goede als ten kwade. Het is echter omstreden of tijdens de zwangerschap geneesmiddelen kunnen worden genomen om de allergische reactie tegen te gaan, aangezien er geen betrouwbare studies over deze kwestie bestaan.

Zelfs vrouwen die niet vatbaar zijn voor allergieën, worstelen soms met verstopte neus tijdens de zwangerschap. De reden hiervoor zijn de hormonen die ervoor zorgen dat de neusslijmvliezen opzwellen. Als daar nog een allergie bijkomt, kan dat voor de zwangere vrouw tot een onaangename belasting leiden. Decongestivum-neussprays bieden verlichting, maar werken ook op de placenta-bloedvaten en mogen daarom niet continu worden gebruikt.

Als alternatief worden vaak sprays met cortisone aanbevolen, wat in het begin verrassend kan zijn. Cortisone heeft echter een zeer beperkte lokale werking en passeert slechts in geringe mate de "placentale barrière" tussen moeder en kind. Negatieve effecten op de baby zijn daarom onwaarschijnlijk - tenminste zolang de spray slechts af en toe wordt gebruikt.

Aanstaande mama’s die geen risico willen nemen, kunnen tijdens de zwangerschap toch beter natuurlijke geneesmiddelen gebruiken, zoals zeewatersprays of neusspoelingen met zout water. Om het lichaam tijdens de zwangerschap te ontlasten, is het ook belangrijk voor mensen met allergieën om de allergene stof consequenter dan normaal te vermijden. Als je bijvoorbeeld een pollenallergie hebt, helpt het om je haar nog een keer te wassen en je kussensloop te verschonen voordat je naar bed gaat. Dan kunnen moeder en kind de nacht zonder hulpmiddelen doorkomen.